Ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών με συμμετοχή των μετόχων τους
Σήμα κινδύνου από τον ΣΕΒ για τις επιπτώσεις στην οικονομία, τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες πελάτες των τραπεζών από τυχόν αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των ελληνικών τραπεζών. Ο Σύνδεσμος τονίζει την ανάγκη άμεσης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών με συμμετοχή των μετόχων τους.
Συγκεκριμένα, στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων του ΣΕΒ επισημαίνεται ότι η άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων προϋποθέτει αποκατάσταση της εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό σύστημα, που σε μεγάλο βαθμό είναι συνάρτηση της έγκαιρης ανακεφαλαιοποίησής του.
Tα τελευταία δυο χρόνια πραγματοποιήθηκαν οι μεγαλύτερες άμεσες ξένες επενδύσεις στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα ύψους 8,5 δισ. ευρώ.
Οι επενδύσεις αυτές σήμερα κινδυνεύουν να εξαϋλωθούν στέλνοντας εξαιρετικά αρνητικά μηνύματα στους ξένους επενδυτές για τις επενδυτικές προοπτικές και τις ευκαιρίες στη χώρα, υπογραμμίζει ο ΣΕΒ.
«Επιτάσσεται, συνεπώς, να πεισθούν οι σημερινοί μέτοχοι των τραπεζών να ανανεώσουν την εμπιστοσύνη τους συνεισφέροντας νέα κεφάλαια, ενδεχομένως με κάποιες εγγυήσεις για την αδιατάρακτη από εδώ και εμπρός πορεία της τρίτης και τελευταίας ευκαιρίας για σταθεροποίηση και ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Τι ζητά
Σε ένα τέτοιο εγχείρημα, τυχόν αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος προς απρόβλεπτες κατευθύνσεις είναι ζήτημα ζωτικής σημασίας για την ελληνική οικονομία, τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες πελάτες των τραπεζών». Ειδικότερα, ο ΣΕΒ επισημαίνει τα εξής:
1. Η ανακεφαλαιοποίηση μπορεί να γίνει απευθείας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ), σε αντάλλαγμα μετοχές που λαμβάνει και που μπορεί να διαθέσει στο μέλλον, μόνον εάν το κράτος-μέλος στο οποίο εδρεύει η τράπεζα δεν έχει τα μέσα να προχωρήσει σε ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας (για την οποία δεν υπάρχει ενδιαφέρον ιδιωτών επενδυτών) χωρίς να θέσει σε κίνδυνο την δημοσιονομική του κατάσταση. Η δε τράπεζα εάν πτωχεύσει θέτει σε κίνδυνο την συστημική ευστάθεια της Ευρωζώνης ή των κρατών-μελών της.
2. Με την εξαίρεση της περίπτωσης όπου το κράτος δεν μπορεί άμεσα και από την αρχή να συνεισφέρει λόγω της δημοσιονομικής του θέσης, η χρήση εθνικών πόρων επιβάλλεται προκειμένου για τράπεζες όπου η κεφαλαιακή επάρκεια είναι κάτω του 4,5% και μέχρι να καλυφθεί η διαφορά. Σε περίπτωση που ο CET1 είναι κάτω του 4,5%, το οικείο κράτος-μέλος πρέπει να συνεισφέρει το 20% των απαιτούμενων κεφαλαίων, με τον ΕΜΣ να καλύπτει το υπόλοιπο 80% (από το τέλος του 2016, η αναλογία αυτή γίνεται 10% και 90% αντιστοίχως). Στην περίπτωση της Ελλάδος, φαίνεται να πληρούνται και οι δύο προϋποθέσεις για χρήση πόρων του ΕΜΣ.
3. Για να γίνει απευθείας ανακεφαλαιοποίηση από τον ΕΜΣ, μέχρι τέλος του 2015, απαιτείται πρώτα να γίνει η αναδιάρθρωση τουλάχιστον του 8% του παθητικού περιλαμβανομένων των ιδίων κεφαλαίων της τραπέζης. Ακολούθως απαιτείται και συνεισφορά ελληνικού Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων ( ΤΕΚΕ) με το ποσό που οφείλει να έχει συγκεντρώσει το 2015 (δηλ. το 0,1% των εγγυημένων καταθέσεων).
4. Από 1ης Ιανουαρίου 2016, ισχύουν ανάλογες διατάξεις από την Οδηγία για την «αναδιάρθρωση και εξυγίανση τραπεζών», που ψηφίσθηκε από την Βουλή. Σύμφωνα με την οδηγία, απαιτείται πλήρης απομείωση ή μετατροπή σε κοινές μετοχές τουλάχιστον στο 8% του παθητικού περιλαμβανομένων των ιδίων κεφαλαίων και, επιπροσθέτως, όλων των μη εξασφαλισμένων μη προνομιούχων υποχρεώσεων, εξαιρουμένων δηλαδή των εγγυημένων καταθέσεων (καταθέσεις κάτω από €100 χιλ, ανά συνδικαιούχο ανά τράπεζα). Πρέπει, επίσης, να εξασφαλίζεται συνεισφορά από το ευρωπαϊκό πλέον (αντί του εθνικού) Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης με ποσό που αντιστοιχεί στο 5% του παθητικού περιλαμβανομένων των ιδίων κεφαλαίων.
5. Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με την Κομισιόν στο τέλος του α’ τριμήνου 2015, η κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών CET1 διαμορφωνόταν σε ενοποιημένη βάση σε 12,5% του σταθμικού ενεργητικού. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είχαν ανέλθει σε 36%, ενώ τα αναδιαρθρωμένα δάνεια σε 8% του συνόλου των δανείων.
Επιπροσθέτως, τα δάνεια σε καθυστέρηση κάτω των 90 ημερών ανέρχονταν σε άνω του 7% του συνόλου των δανείων. Έκτοτε, φαίνεται ότι η κατάσταση έχει χειροτερεύσει λόγω της αυξημένης αβεβαιότητας από τις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους και της επιβολής των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.
Αύξηση έως 30% στα «κόκκινα» δάνεια
Αναμένεται σημαντική επιδείνωση της εξυπηρέτησης των δανείων προς τις τράπεζες. Αύξηση των προβληματικών δανείων κατά 20-30 δισ. ευρώ περίπου μέχρι το τέλος του γ’ τριμήνου του 2015 μπορεί να θεωρείται πιθανή. Συνεπώς, εάν θεωρήσουμε ότι το 50% αυτών των δανείων θα χαθεί, τότε τα κεφάλαια των τραπεζών μπορεί να μειωθούν κατά 10-15 δισ. ευρώ, από 27 δισ. περίπου που είναι σήμερα και, συνεπώς, θα χρειασθεί κάποια αναλόγου ύψους ανακεφαλαιοποίηση.
Μία πρόσθετη παράμετρος που αναμένεται να επηρεάσει τα κεφάλαια των τραπεζών είναι ότι το 60% περίπου των κεφαλαίων είναι αναβαλλόμενοι φόροι. Δεδομένης της προσδοκώμενης χαμηλής κερδοφορίας των τραπεζών και των προκλήσεων στο αξιόχρεο του ελληνικού δημοσίου, η αναγνώρισή τους, ενδεχομένως, ως κεφάλαια να απομειωθεί, επιβαρύνοντας έτσι τις ανάγκες των τραπεζών για νέα, καλύτερης ποιότητας κεφάλαια.
Το συμπέρασμα είναι ότι ένα μεγάλο μέρος των μετοχών των ανακεφαλαιοποιημένων ελληνικών τραπεζών θα είναι πλέον στην κατοχή του ΕΜΣ, που αργά ή γρήγορα θα πωλήσει τις μετοχές του στον ιδιωτικό τομέα, ενδεχομένως μέσω του νέου Ταμείου Δημόσιας Περιουσίας, ώστε να μειωθεί το δημόσιο χρέος έναντι του ΕΜΣ.
Στην περίπτωση αυτή, ο έλεγχος του ελληνικού τραπεζικού συστήματος καθίσταται τουλάχιστον ασαφής και αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους εταίρους.
Πηγή: http://www.imerisia.gr